Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşyerlerinde Çalışanların Temel İş Güvenliği Eğitimi: Güvende Olmanın Temeli

İş sağlığı ve güvenliği, her türlü işyerinde, özellikle de tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde öncelikli bir konudur. Çalışanların güvenliğini sağlamak, iş kazalarını önlemek ve sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturmak, işverenlerin ve çalışanların ortak sorumluluğudur. İşte bu noktada, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışanların temel iş güvenliği eğitimi almaları büyük önem taşımaktadır.

Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşyerleri Nedir?

Tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri, iş sağlığı ve güvenliği açısından daha yüksek riskler barındıran iş yerleridir. Bu işyerlerinde, iş kazalarının ve meslek hastalıklarının olasılığı daha yüksektir ve potansiyel tehlikeler daha fazladır. Kimyasal madde üretimi ve depolama tesisleri, inşaat alanları, demir-çelik fabrikaları gibi işletmeler tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine örnektir.

Temel İş Güvenliği Eğitimi: Güvende Olmanın Temeli

Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışanların temel iş güvenliği eğitimi, işverenlerin ve çalışanların güvenliği sağlamak adına attığı ilk adımdır. Bu eğitim, çalışanların işyerinde karşılaşabilecekleri potansiyel tehlikeler hakkında bilinçlenmelerini, bu tehlikelere karşı nasıl önlem alacaklarını öğrenmelerini ve güvenli çalışma yöntemlerini benimsemelerini sağlar.

Temel İş Güvenliği Eğitimi İçeriği

1. İSG Yasal Düzenlemeler ve Mevzuat: İş güvenliği ile ilgili yasal düzenlemeler ve mevzuat hakkında bilgilendirme yapılması. İşveren ve çalışanların yasal hak ve sorumluluklarına vurgu yapılması.
2. Potansiyel Tehlikelerin Tanımlanması: İşyerindeki potansiyel tehlikelerin tanımlanması ve bu tehlikelere karşı nasıl önlem alınacağının öğretilmesi. Örneğin, kimyasal maddelerin güvenli kullanımı, iş ekipmanlarının doğru kullanımı gibi konular ele alınır.
3. Kişisel Koruyucu Donanımların (KKD) Kullanımı: İşyerinde kullanılan kişisel koruyucu ekipmanların (gözlükler, maske, kask vb.) nasıl kullanılacağının ve hangi durumlarda kullanılması gerektiğinin öğretilmesi.
4. Acil Durum Prosedürleri: İşyerinde oluşabilecek acil durumlar (yangın, kaza, kimyasal sızıntılar vb.) ve bu durumlarla başa çıkma stratejilerinin öğretilmesi. Acil durum tahliye planları ve yangın söndürme ekipmanlarının kullanımı gibi konuların ele alınması.
5. Ergonomi ve İş Hijyeni: Ergonomik çalışma koşullarının önemi ve iş hijyeni kuralları hakkında bilgilendirme yapılması. Doğru çalışma pozisyonları, yük kaldırma teknikleri gibi konuların ele alınması.
6. Çalışma Ortamında Güvenlik Kültürü: İşyerinde güvenlik kültürünün oluşturulmasının önemi ve çalışanların güvenlik kültürüne nasıl katkıda bulunabilecekleri hakkında bilgilendirme yapılması.

Güvende Olmanın Önemi

Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışanların temel iş güvenliği eğitimi alması, iş kazalarını ve meslek hastalıklarını önlemenin temelidir. Bu eğitim, çalışanların iş güvenliği konusunda bilinçlenmesini sağlar, işyerinde güvenli çalışma alışkanlıklarını oluşturur ve işverenin yasal yükümlülüklerini yerine getirmesine yardımcı olur. Güvende olmak, her çalışanın hakkıdır ve temel iş güvenliği eğitimi, bu hakkın korunmasında kilit bir role sahiptir.

28648 sayılı Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik gereği, tüm sektörlerde tehlike sınıfı farketmeksizin çalışan herkesin Temel İş Güvenliği Sertifikası alması zorunludur.

Temel İş Güvenliği Eğitimleri değişen ve ortaya çıkan yeni riskler de dikkate alınarak aşağıda belirtilen düzenli aralıklarla tekrarlanır:

Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde yılda en az bir defa.

Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde iki yılda en az bir defa.

Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde üç yılda en az bir defa tekrarlanır.

İş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan çalışana işe dönüşünde çalışmaya başlamadan önce, kazanın veya meslek hastalığının sebepleri, korunma yolları ve güvenli çalışma yöntemleri ile ilgili ilave eğitim verilir.

Herhangi bir sebeple altı aydan fazla süreyle işten uzak kalanlara, tekrar işe başlatılmadan önce bilgi yenileme eğitimi verilir.

Eğitim sonunda katılımcılara Eğitim Belgesi düzenlenir.

EĞİTİM KONULARI

1. Genel Konular

a) Çalışma mevzuatı ile ilgili bilgiler,

b) Çalışanların yasal hak ve sorumlulukları,

c) İşyeri temizliği ve düzeni,

ç) İş kazası ve meslek hastalığından doğan hukuki sonuçlar,

2. Sağlık Konuları

a) Meslek hastalıklarının sebepleri,

b) Hastalıktan korunma prensipleri ve korunma tekniklerinin uygulanması,

c) Biyolojik ve psikososyal risk etmenleri,

ç) İlkyardım,

d) Tütün ürünlerinin zararları ve pasif etkilenim,

3. Teknik Konular

a) Kimyasal, fiziksel ve ergonomik risk etmenleri,

b) Elle kaldırma ve taşıma,

c) Parlama, patlama, yangın ve yangından korunma,

ç) İş ekipmanlarının güvenli kullanımı,

d) Ekranlı araçlarla çalışma,

e) Elektrik, tehlikeleri, riskleri ve önlemleri,

f) İş kazalarının sebepleri ve korunma prensipleri ile tekniklerinin uygulanması,

g) Güvenlik ve sağlık işaretleri,

ğ) Kişisel koruyucu donanım kullanımı,

h) İş sağlığı ve güvenliği genel kuralları ve güvenlik kültürü,

ı) Tahliye ve kurtarma,

4. Diğer konular (çalışanın yaptığı işe özgü yüksekte çalışma, kapalı ortamda çalışma, radyasyon riskinin bulunduğu ortamlarda çalışma, kaynakla çalışma, özel risk taşıyan ekipman ile çalışma, kanserojen maddelerin yol açtığı olası sağlık riskleri ve benzeri)

Eğitim Verebilecek Kişi ve Kuruluşlar (Madde 13)

(1)  Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri;

a) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimleri,

b) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi,

c) Üniversiteler ile kamu kurum ve kuruluşlarının eğitim birimleri,

tarafından eğiticilerin uzmanlık alanının Ek-1’de yer alan konulara uygun olması kaydıyla verilir.

(2) Ayrıca çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri aşağıda sayılan kurum ve kuruluşlar tarafından da verilir:

a) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları.

b) İşçi, işveren ve kamu görevlileri kuruluşları veya bu kuruluşlarca kurulan eğitim vakıfları ve ortaklaşa oluşturdukları eğitim merkezleri.

c) Bakanlıkça yetkilendirilmiş eğitim kurumları.

ç) Çalışanlara ücretsiz eğitim hizmeti veren ve kamu yararına kuruluş statüsüne haiz, eğitim amaçlı kurulmuş vakıflar.

(3) İkinci fıkrada belirtilen kurum ve kuruluşlar bu eğitimleri bünyelerinde görevli; işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanlığı eğitici belgesine veya iş güvenliği uzmanlığı belgesine veya işyeri hekimliği belgesine sahip kişiler aracılığı ile verebilirler. Eğiticilerin uzmanlık alanının Ek-1’de yer alan konulara uygun olması şartı aranır.